4ª Edición: Etapa 4 (Laxe-Arou)

A pesar de la gran cantidad de chaparrones que caían a primera hora, 302 trasnos se dieron cita para realizar esta cuarta etapa de O Camiño dos Faros que transcurrió entre Laxe y Arou.

Pero fue salir los trasnos de Laxe y el tiempo comenzó a cambiar, quedándose un día perfecto para caminar por este hermoso tramo de A Costa da Morte.

Día:  12/10/2014

Número de trasnos: 302

Pre-etapa:

  • La pre-etapa se realizó en Camelle.
  • O CAMIÑO DOS ERBEDOS – Dende a praia de Camelle parte un curto e fermoso camiño que nos acerca a Camelle de Arriba: o camiño dos Erbedos.
  • A ANTIGA FÁBRICA DE SALAZON – A orixe do actual Camelle é no lugar de Sabadelle, antigo porto baleeiro que visitaremos o domingo na etapa. Máis tarde, chegarían os fomentadores cataláns que, coas súas fábricas de salazóns, déronlle un pulo a esta comarca, permitindo conservar de mellor maneira o peixe e mellorando a súa comercialización. As 5:45 na antiga fábrica de salazón, Bernardino Martínez, autor da Ruta dos Naufraxios, nos dará unha interesante charla sobre a historia de Camelle e algún dos naufragios que houbo nesta costa: O patache Antón, o Natalia, o Yeoman e o Boris Sheboldaev que, en 1934, provocou a primeira marea negra na Costa da Morte. 
  • O MUSEO DE MAN – Manfred Gnädinger chegou un día a Camelle como chegan os trasnos, recorrendo o espectacular tramo de rocas desde Traba. Sendo así, non nos extraña nada que se quedase para sempre, creando un museo de pedras único. Ás 6:30 nos restos do Museo de Man, Marina Ramos, membro da Fundación MAN, daranos unha pequena charla sobre este alemán que non deixa indiferente a ninguén.
  • O OUTRO CEMENTERIO DOS INGRESES: O CITY OF AGRA
    Como todos sabedes, en Punta Boi tivo lugar un dos principais naufragios desta costa: 172 marinos do Serpent (1890) e outros do Iris Hull (1883) están soterrados no Cementerio dos Ingreses. Pero o que poucos de vós sabedes e que en Camelle existe outro cementerio de ingreses, totalmente abandonado: o cemiterio do City of Agra, que naufragou nas pedras de A Negra en 1897. O historiador Rafael Lema descubriuno este mesmo ano, e será o mesmo Rafael nese mesmo lugar o que nos fale deste achado ás 7:15 da tarde.
  • MIRADOR DA PERGOLIÑA – Dende o Mirador da Pergoliña, ás 8:00 da tarde, veremos o anoitecer sobre Camelle.
  • FIN DE FESTA NO BAR A MOLINERA – A partir das 9 da noite no Bar A Molinera, reunirémonos os trasnos coas xentes de Camelle pra celebrar a liberación de Traski, con pinchos a fartar e a actuación da Traskiband

4ª Edición: Etapa 3 (Ponteceso-Laxe)

Día:  28/09/2014

Número de trasnos: 325

Meteorología

  • Buen tiempo para caminar

Non cansa nunca o Camiño dos Faros. A etapa anterior falabamos de dureza e solidariedade. Esta toca facelo de variedade, e así o reflicten os comentarios nas redes socias. Tocaba ademais un día espectacular, e iso fai que aínda luzcan máis as marabillas naturais da nosa costa. Desta volta, a 3ª etapa da 4ª edición, unía as capitais de Ponteceso e Laxe, atravesando o concello de Cabana, e foron nada menos que 325 os trans@s que se uniron á camiñada. Ademais, o mesmo traski asegúranos que había moitos que facían o camiño por primeira vez, para disfrutar dunha xornada con “moito que ver, moito que escoitar e moito que sentir”.

”Cada etapa diferente, todas elas fermosas. Non se pode describir, hai que facelas rutas e sentilo”, comenta Pili Cambón, para poñer un exemplo. “Unha paisaxe a cada paso”, que descibre o tagline do Camiño dos Faros.

Arrincaban os 26 km de ruta, disfrutando da casa de Pondal e da ponte sobre o Río Anllóns, parando no Mirador das Agrelas, para subir a disfrutar de dúas marabillas arqueolóxicas da Costa, como son Castro A Cibdá e o Dolmen de Dombate, despois da fermosa subida pola ruta dos Rego dous Muíño.
Impresionantes as vistas dende o Castelo de Lourido, que, cos seus 312 metros, é a cima deste Camiño dous Faros.

Polo camiño que cruza Taboido en dirección a Area das Vacas colleron un camiño polo que percorreron a praia de Rebordelo, San Pedro e a Punta do Cabalo antes de chegar a Laxe onde entraron pola súa impresionante praia, percorréndoa ata o centro do pobo.

Menudo espectáculo natural.

4ª Edición: Etapa 2 (Niñóns-Ponteceso)

A pesar de la gran cantidad de eventos programados para este día y de los chaparrones que caían a primera hora, 316 trasnos se dieron cita para realizar esta segunda etapa de O Camiño dos Faros que transcurrió entre Niñóns y Ponteceso.

En los primeros kilómetros de la etapa recorremos el sendero por encima de las calas que unen Niñóns con el Porto de Santa Mariña. Después de bordear el puerto y pasar la Cruz do Barizán, nos encontramos con una manada de caballos y otra de jabalíes que miraban sorprendidos a la expedición de trasnos verdes.

Desde allí el camino se dirige por la costa a la Praia de A Barda, donde algunos hicieron un pequeño descanso antes de afrontar el tramo que los acercaba a la aldea de O Roncudo. Un tramo de continuo sube-baja que nos permite ver este mar fiero que estaba raramente más calmo de lo normal.

La aldea de O Roncudo es un lugar muy trasno. Desde allí afrontamos la bajada al faro, en la que por momentos veíamos los tres primeros faros de este camino: Sisargas, Nariga y Roncudo.

Al llegar al Faro Roncudo, Suso Lista nos dió una charla y nos contó como nadie las historias de este Costa da Morte auténtica, además de darnos muchos ánimos para continuar este proyecto que recorre y une esta comarca.

Lo más complicado había pasado y desde el faro el paisaje se suaviza, entrando en la Ría de Corme y Laxe para visitar el puerto de Corme y las playas de Osmo, Ermida y Valarés, a la que llegamos por un hermoso descenso desde el Monte da Facha.

El final de esta etapa es espectacular. Como contraste a los grandes acantilados de lamañana, las dunas de Monte Branco parecen un desierto que recorren los trasnos antes de llegar a Ponteceso por el malecón de O Couto.

El fin de etapa se celebró en el Bar A Eira, donde Javier y Carlos nos tenían preparada una paella para recuperar fuerzas e intercambiar impresiones sobre lo que había sido la jornada.

Día:  14/09/2014

Número de trasnos: 316

Meteorología

  • A las 9 de la mañana cayó un buen chaparrón, pero como casi siempre, los trasnos tuvimos suerte y no llovió durante todo el día.

Nuevos tramos abiertos:

  • Tramo entre la playa de A Barda y la aldea de O Roncudo. Bastante duro pero con unas vistas espectaculares

Pre-etapa:

  • La pre-etapa se realizó con la colaboración de la Asociación de Veciños de Brantuas e Niñóns, con los que esperamos colaborar en muchas otras ocasiones.
  • Paseo hasta el Monte do Faro, donde está la ermita y la torre de 39 metros, desde la que hay unas vistas privilegiadas de toda la primera mitad de O Camiño dos Faros.
  • Charla de Gabriel Varela Pose, ex-patrón de barco y gran conocedor de la extensa historia y personajes de Niñóns y Brantuas (la torre, la ermita, el castro y los oficios de sus gentes)
  • Bajada por la aldea de Brantuas a la Casa dos Veciños.
  • Presentación y proyección del vídeo de O Camiño dos Faros en la Casa dos Veciños
  • Pinchos
  • Actuación de la Traskiband en la Casa dos Veciños. La Traskiband es una banda formada en O Camiño dos Faros y compuesta por trasnos con el objetivo de pasar un rato divertido

Emilio Romanos

Dende Monforte, coa súa cámara ó lombo e desfrutando moito da ruta, chegou Emilio Romanos a este Camiño dos Faros. Só estivo en tres etapas, mais o seu bó facer queda reflexado nas súas fotografías. Gracilas Milu!

– ¿Que significou pra ti O Camiño dos Faros?
A oportunidade de coñecer unha parte das nosas costas, xa coñecida para min, pero de un xeito totalmente diferente, moito mais atrainte. Chegar a lugares que de outro xeito nunca chegaria.

– ¿Qué che pareceu o recorrido?., ¿é duro físicamente?
Polo xeral, non é moi duro, ainda que ten tramos que a xente menos preparada lles poderia costar un pouquiño mais, pero non os afeccioados os sendeiros, que será a xente que o percorra. Polo xeral o percorrido gustoume moito, sobre todo os tramos de sendeiros de pescadores lonxe do asfalto.

– Como aficionado á fotografía, ¿qué pode aportar O Camiño dos Faros a un fotógrafo?
Rincones únicos, inalcanzables de outro xeito, paisaxes idilicas e luces sorprendentes. De todolos xeitos de habelo percorrido como “fotografo” me levaría 4 veces mais de tempo. Deixei moitos lugares na mente para voltar a fotografiar con mais calma e mellor luz, praias, cantís…todos os fotografos sabemos que os solpores da costa da morte son os mais fermosos da nosa terra…archicoñecidos os de Fisterra e Lires…pero en calquera sitio que te pille poderias facer fotos impresionantes.

– ¿Como se podería facer para compatibilizar a conservación tal como está agora desta Costa da Morte con o turismo e atraer xente para que coñeza este Camiño dos Faros?
Eu penso que a xente que vai facer esta ruta, polo xeral, e xente amante da natureza e dos sendeiros, xente respetuosa co entorno e a sua conservacion. E mais, conseguiriase atraer un tipo de montañero/sendeirista, coma min, que de outro xeito non se achegaria a zoa, pouco mais que de paso. A mellor forma de dalo a coñecer e a que estades a levar a cabo, dala a coñecer camiñando coa xente e as redes sociais, as fotos que se fan e o boca a boca. Tentala introducir en paxinas propias dos montañeiros, e por suposto, traballar para conseguir unha homologacion e sinalizacion axeitada a un sendeiro de estas caracteristicas. Involucrar os locais e comerciantes da zoa que nos viron e viron o potencial economico que ten para os pobos.

– “O Camiño dos Faros, unha paisaxe en cada paso”..¿Cal é teu slogan?
Pareceme perfecto o que tedes, non se me ocorre nada mellor, porque é totalmente certo.

Antonio

Antonio chegou dende Pontevedra á Costa da Morte pra recorrer as cuatro últimas etapas. Calqueira que comece na etapa Arou-Camariñas non ten solución , xa non para ata Fisterra…

– ¿Que significou pra ti O Camiño dos Faros?
Para mín, o Camiño dos Faros significou varias cousas moi interesantes; por mencionar algunha: é unha forma de dar a coñecer a nosa terra tan fermosa que temos, dunha maneira saudable.

– ¿Qué che pareceu o recorrido?., ¿é duro físicamente?
Non me pareceu duro físicamente; pois está ó alcance de calquera persoa mínimamente preparada, tendo en conta que ós que nos gusta a natureza xa o estamos.

– ¿Cal é o lugar que máis che gustou do Camiño dos Faros?
É moi difícil valorar cal é o lugar máis bonito, xa que todo é precioso, pero por contestar á pregunta: o Monte Branco.

– ¿Como se podería facer para compatibilizar a conservación tal como está agora desta Costa da Morte con o turismo e atraer xente para que coñeza este Camiño dos Faros?
Esta pregunta non ten resposta; o ser humano estamos condenados a autodestruirnos. A non ser que se endureceran as penas contra os atentados á natureza.

– “O Camiño dos Faros, unha paisaxe en cada paso”..¿Cal é teu slogan?
O slogan é inamomible; os que o fixeron sábeno mellor que ninguén.

Alejandra Viejo

Desde Coruña y nacida en Argentina, Alejandra llegó a Laxe para convertirse en trasna y recorrer desde allí buena parte del Camiño dos Faros.

– ¿Que ha significado para ti O Camiño dos Faros?
Una experiencia nueva ya k nunca había realizado semderismo.

– ¿Qué te pareció el recorrido?, ¿es duro físicamente?
Hubo ciertas etapas que fueron duras para mi Pero eso depende de cada uno

– ¿Cual es el lugar que más te gustó de todo O Camiño dos Faros?
No sabria decir una. Hubo muchos paisajes que recuerdo k han sido maravillosos

– ¿Como se podría hacer para compatibilizar la conservación tal como está de la Costa da Morte y a la vez atraer gente para que conozca este Camiño dos Faros?
Creo que los ayuntamientos tendrían que implicarse en ello. Mientras eso sucede dar gracias a todos los trasnos k dan a conocer ese magnifico Camiño

– “O Camiño dos Faros, unha paisaxe en cada paso”..¿Cual es tu slogan?
Creo k esta muy bien refleja lo k es el Camiño

Antonio Amboade

Aunque no nos pudo acompañar todo lo que quisiera por razones laborales, Toño también nos dejó algunas de las mejores fotos de este Camiño dos Faros.

– ¿Que ha significado para ti O Camiño dos Faros? 
Retomar el placer del senderismo, después de unos años en que, por una lesión en la rodilla, lo tuve apartado.

– ¿Qué te pareció el recorrido?, ¿es duro físicamente? 
No es duro si se está acostumbrado a caminar, pero sí exigente. No hay grandes desniveles que salvar, siempre hay camino, más o menos ancho, pero camino y además haciéndolo con una compañía tan agradable, los kilómetros no pesan tanto.

– ¿Cual es el lugar que más te gustó de todo O Camiño dos Faros? 
Me gustaron tantos sitios, que es difícil escoger alguno, quizás la bajada a la playa de Moreira, la del tobogán , con una sensación de inmensidad que te hace sentir muuuuy pequeño.

– Como aficionado a la fotografía… ¿como convencerías a otros fotógrafos para realizar esta ruta? 
Es una ruta que nunca defrauda, incluso cuando las condiciones de luz no son favorables hay mil paisajes, rincones y detalles fotogénicos. Como haya nubes o madrugues… entonces es el paraíso del fotógrafo.

– ¿Como se podría hacer para compatibilizar la conservación tal como está de la Costa da Morte y a la vez atraer gente para que conozca este Camiño dos Faros? 
Es evidente que si la ruta se promociona habrá impacto en el medio, pero entiendo que es un perjuicio mínimo en comparación con los beneficios para los que la realizan y para la Costa da Morte, tan necesitada de que este tipo de “turismo de aire libre” aporte lo que puede llegar a aportar. Y para eso hace falta una implicación real de las entidades con capacidad para promocionar y ordenar esta actividad: ayuntamientos, entidades comarcales y supracomarcales, hostelería, hoteles, casas de turismo rural,….
Además una implicación real significa que tienen que aflojar el bolsillo e invertir en promocionar el senderismo, en realizar una señalización respetando el entorno y sin llenar los montes y caminos de barandillas, carteles y señales con los logotipos del organismo de turno,

– “O Camiño dos Faros, unha paisaxe en cada paso” ¿Cual es tu slogan? 
El mismo. Basta con hacer cualquier tramo de la ruta, para darse cuenta que es la frase que mejor lo define.

Veronika

Veronika lleva afincada aquí desde hace muchos años pero esta trasna alemana se sorprende cada día con los paisajes y la belleza de esta Costa da Morte. Comenzó en Malpica y llegó a Fisterra haciendo casi todos los kilómetros de este Camiño dos Faros.

– ¿Que ha significado para ti O Camiño dos Faros?
Vivir una aventura, sentir la sensación de la libertad, conocer el litoral y a mucha gente; todo eso me sirvió como una terapia de relax.

– ¿Qué te pareció el recorrido?, ¿es duro físicamente?
El nivel del recorrido tiene algo de todo por lo tanto no resultó aburrido . Hay tramos difíciles pero aptos para mi.

– ¿Cual es el lugar que más te gustó de todo O Camiño dos Faros?
Hay tantos lugares que me gustaron pero lo que más me gustó son los obstáculos que hay que vencer como la cruzada (descalzos)del río.

– ¿Como se podría hacer para compatibilizar la conservación tal como está de la Costa da Morte y a la vez atraer gente para que conozca este Camiño dos Faros?
La conservación haría por medio de “campos de trabajo”.

– “O Camiño dos Faros, unha paisaxe en cada paso”..¿Cual es tu slogan?
Mi slogan:-“O camino dos faros, entre mar e terra, ata Fisterra.”

Un paisaje en cada paso